15 kwietnia zakończyły się międzynarodowe rozgrywki konkursu The Philip C. Jessup 2023 International Law Moot Court, odbywającego się w Waszyngtonie.
Drużyna Uniwersytetu Jagiellońskiego, do której mam przyjemność należeć, rozegrała cztery mecze z najlepszymi studentami i studentkami prawa z Filipin (Uniwersytet Filipiński), Wielkiej Brytanii (Uniwersytet Oksfordzki), Portugalii (Universidade Católica Portuguesa) i Chin (Peking University School of Transnational Law) w symulacji procesu przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości.
Czym jest Jessup?
Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition jest największym i najbardziej prestiżowym konkursem typu mooot court na świecie.
Organizatorem konkursu, sięgającego do lat 60-dziesiątych ubiegłego wieku, jest International Law Students Association (ILSA), wspierana przez międzynarodową kancelarię White & Case. Co roku biorą w nim udział studenci i studentki około 700 uniwersytetów ze średnio 100 krajów.
Formuła opiera się na symulacji fikcyjnego sporu przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości – organem sądowniczym Organizacji Narodów Zjednoczonych. W trakcie konkursu uczestnicy i uczestniczki wcielają się w rolę prawników/prawniczek reprezentujących państwa-strony postępowania.
Konkurs składa się z dwóch etapów. Najpierw zespoły (max. pięcioosobowe) przygotowują pisma procesowe zarówno dla strony powodowej (applicanta), jak i pozwanej (respondenta). Następnie, podczas rund ustnych argumentują przeciwne stanowiska prowadząc między sobą
i sędziami prawną dysputę.
Jessup zajmuje się problematyką z zakresu prawa międzynarodowego publicznego. Każdego roku fakty fikcyjnej sprawy są przedstawiane w specjalnym porozumieniu przedkładanym MTS do rozpoznania. W tym roku główne problemy z którymi zmagały się zespoły dotyczyły interpretacji traktatu pokojowego, śmiertelnych ataków na rzekomo okupowanym terytorium, jednostronnych sankcji ekonomicznych oraz prawnych konsekwencji niewłaściwego usuwania niebezpiecznych odpadów.
Dlaczego to ważne?
Konkurs został nazwany Jessup w celu upamiętnienia amerykańskiego sędziego MTSu –
Philippa Jessupa. To wydarzenie, które w jednym miejscu gromadzi z całego świata osoby połączone wspólnym zainteresowaniem prawem międzynarodowym publicznym, które nas otacza i porządkuje rzeczywistość nie tylko w skali makro. Jego regulacje stanowią fundamenty, o które opierane są polityki zewnętrzne i zasady, na których stoi bezpieczeństwo każdego suwerennego kraju. Znajomość tej gałęzi prawa umożliwia zrozumienie złożonych interakcji pomiędzy państwami i zasady, wg których rozkładane są między nimi karty. Jest to szczególnie ważne dla dyplomatów, prawników międzynarodowych, decydentów politycznych i każdego, kogo interesują problemy globalne.
Międzynarodowe prawo publiczne:
- Stwarza ramy dla pokojowego rozwiązywania sporów między narodami. Sprzyja rozwojowi przyjaznych stosunków między nimi i realnie pomaga zapobiegać konfliktom.
- Ułatwia współpracę międzynarodową. Zapewnia podbudowę dla kooperacji między narodami w takich kwestiach jak handel, ochrona środowiska, prawa człowieka i walka z terroryzmem.
- Zabezpiecza fundamentalne prawa każdego z nas. Odgrywa ważną rolę w ochronie praw człowieka, w tym prawa do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego, prawa do rzetelnego procesu sądowego oraz zakazu tortur i niewolnictwa.
- Reguluje handel międzynarodowy, w tym zasady przepływu towarów i usług między krajami, ochronę praw własności intelektualnej oraz rozwiązywanie sporów handlowych.
- Chroni środowisko naturalne. Reguluje wykorzystanie zasobów naturalnych, zapobieganie zanieczyszczeniom oraz zachowanie różnorodności biologicznej.
Dlaczego warto?
Jessup to doświadczenie wyjątkowe z wielu powodów. Studia dają solidne podstawy teoretyczne. Natomiast moot court pozwala uczestnikom i uczestniczkom zastosować wiedzę prawniczą w praktyce – reprezentując stronę w postępowaniu sądowym jeszcze przed wkroczeniem w świat zawodowy. Udział w konkursie wzmacnia w uczestnikach i uczestniczkach zdolności oratorskie, umiejętości prowadzenia drobiazgowego research’u naukowego, krytycznego myślenia oraz wydajnego konstruowania pism procesowych.
Co równie ważne, jest to wydarzenie, które w jednym miejscu gromadzi z całego świata osoby połączone wspólną pasją i celem. Międzynarodowe rozgrywki dodatkowo co roku są uświetniane obecnością sędziów MTSu. W tym roku finał sędziowało dwóch sędziów z Afryki Subsaharyjskiej: Sędzia Julia Sebutinde z Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości i sędzia Florence Mumba z Nadzwyczajnych Izb Sądu Kambodży (pochodzą odpowiednio z Ugandy i Zambii). Dołączył do nich sędzia Ronny Abraham z Francji, który zasiada w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości. Wszystko to sprawia, że dla wielu Jessup pozostaje najlepszym doświadczeniem podczas całego toku studiów.
Moje doświadczenie w Jessupie
Udział w Jessupie to przygoda w całym tego słowa znaczeniu. Pełna jest wymagających podbiegów. Niemniej jednak meta stanowi źródło niesamowitej satysfakcji. Poza wzmocnieniem w zakresie prawniczego języka angielskiego, pisania i wystąpień publicznych, Jessup pomógł mi rozwinąć umiejętność solidnego rozumowania prawniczego – wiedzę jak wydobywać mocne strony i niwelować słabość argumentacji. Świadomość posiadania na tyle pogłębionej wiedzy w danej dziedzinie prawa, aby móc wchodzić w polemikę ze studentami najlepszych uczelni oraz prowadzić dyskusję ze znakomitymi sędziami, praktykami i pracownikami/pracowniczkami naukowymi z całego świata rekompensuje ciężką pracę i poświęcenie z nawiązką.
Ewa Wójcik
asystentka prawna