Nie bij dziecka!

Mimo coraz większej świadomości społecznej, dzieci nadal niestety stanowią jedną z największych grup ofiar przemocy. Chociaż temat ten nie powinien budzić zaskoczenia, w dzisiejszym artykule skupimy się w szczególności na prawnym uregulowaniu kwestii stosowania kar cielesnych wobec najmłodszych.

Nie, klaps nie jest legalny

Ratyfikowana w 1991 r. przez Polskę międzynarodowa Konwencja o prawach dziecka w art. 19 przewiduje m.in., że

Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe kroki w dziedzinie ustawodawczej, administracyjnej, społecznej oraz wychowawczej dla ochrony dziecka przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub zaniedbania bądź złego traktowania lub wyzysku, w tym wykorzystywania w celach seksualnych, dzieci pozostających pod opieką rodzica(ów), opiekuna(ów) prawnego(ych) lub innej osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem.

Na „wszelkie właściwe kroki w dziedzinie ustawodawczej”, przyszło jednak zbyt długo czekać. W KRO odnajdziemy przepis, który stanowi, że osobom wykonującym władzę rodzicielską oraz sprawującym opiekę lub pieczę nad małoletnim zakazuje się stosowania kar cielesnych. Przepis ten obowiązuje dopiero od 2010 roku. Do tego czasu często przyjmowano, że tzw. „drobne” kary cielesne to przecież tylko „karcenie” małoletnich. Jednak trzeba z całą stanowczością podkreślić, że nawet klaps stanowi naruszenie kodeksu i może być podstawą do ingerencji ze strony sądu rodzinnego!

Mimo tego, niestety, w polskim porządku prawnym, dla niektórych osób, w tym niestety również prawników, wciąż nie pozostawało jasne, czy rodzice mogą w celu wyegzekwowania posłuszeństwa podopiecznego stosować kary cielesne. Bowiem zgodnie z art. 95 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dzieci są winne rodzicom posłuszeństwo.

Zgodnie z art. 96¹ Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, osobom wykonującym władzę rodzicielską oraz sprawującym opiekę lub pieczę nad małoletnim zakazuje się stosowania kar cielesnych. Oznacza to, że nikt kto opiekuje się dzieckiem, nie może go bić.

A co mówią statystyki?

Z raportu Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę wynika, że 79 % dzieci w Polsce doświadczyło przemocy. Co prawda w dużej mierze dotyczy to przemocy rówieśniczej (66 %), jednak duży odsetek, bo aż 32 % to niestety przemoc ze strony najbliższych osób dorosłych.

„P” jak „Przemoc” i jak „Przestępstwo”

Jakie sankcje grożą za stosowanie kar cielesnych wobec dzieci?
Jeśli chodzi o sytuacje, w których kończy się to uszczerbkiem na zdrowiu, to wówczas w grę wchodzi odpowiedzialność rodzica (lub opiekuna) na podstawie art. 156 lub 157 Kodeksu Karnego. Wtedy w zależności od stopnia doznanego uszczerbku na zdrowiu – jeżeli konsekwencją jest ciężki: kara to pozbawienie wolności od lat 3 do 20. Średni: kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, natomiast sprawca lekkiego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Natomiast samo uderzenie dziecka może być rozpatrywane w perspektywie art. 217 Kodeksu Karnego. Zgodnie z tym przepisem, osoba, która uderza człowieka lub narusza jego nietykalność cielesną, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
W wielu przypadkach, zwłaszcza medialnych, takie „metody wychowawcze” mogą przybrać nawet postać znęcania się nad dzieckiem, zwłaszcza że rodzic z reguły posiada fizyczną przewagę nad małoletnim. Zgodnie z art. 207 Kodeksu Karnego, osoba, która znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy, albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Wspomniane kary mogą się wydawać zdecydowanie niewspółmierne dla krzywdzących zachowań stosowanych wobec dzieci. Każde takie działanie zasługuje na potępienie i miejmy nadzieję, że również wkrótce sam ustawodawca zaostrzy w tym zakresie sankcje.

_{PAMIĘTAJ! JEŻELI PODEJRZEWASZ, ŻE WOBEC JAKIEGOŚ DZIECKA JEST STOSOWANA PRZEMOC – NIE MILCZ! REAGUJ!}

MOŻESZ TO ZGŁOSIĆ:

• Policja – 112
• bezpłatna Niebieska Linia – 22 668 70 00
• Komitet Ochrony Praw Dziecka – 22 626 94 19
• Telefon dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci – 800 100 100
• Najbliższy ośrodek pomocy społecznej
• możesz wysłać zawiadomienie do najbliższej prokuratury z dokładnym opisem sytuacji.