Sztuczna inteligencja (AI) coraz śmielej wkracza do biznesu, automatyzując procesy, analizując dane i podejmując decyzje szybciej niż ludzie. Jednak czy AI może stanowić zagrożenie prawne dla Twojej firmy? Czy błędy popełniane przez algorytmy mogą skutkować procesami sądowymi? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ale jedno jest pewne – prawo AI stało się jednym z najgorętszych tematów 2025 roku.
Czy AI może Cię pozwać? Kto odpowiada za decyzje algorytmu?
Obecnie AI jako byt prawny nie ma osobowości prawnej, co oznacza, że nie może samodzielnie pozywać ani być pozywana. Jednak decyzje podejmowane przez systemy sztucznej inteligencji mogą prowadzić do sporów prawnych – i to na dużą skalę. Kto ponosi odpowiedzialność w takich przypadkach?
- Producent oprogramowania AI – jeśli błąd wynika z wadliwego algorytmu, jego twórca może być pociągnięty do odpowiedzialności za skutki działania AI.
- Przedsiębiorca wdrażający AI – jeśli firma używa AI do podejmowania decyzji np. o zatrudnieniu, udzielaniu kredytów czy wycenie usług, to ona ponosi odpowiedzialność za jego działanie wobec klientów i kontrahentów.
- Pracownicy nadzorujący AI – w niektórych przypadkach osoby zarządzające algorytmami mogą być uznane za współodpowiedzialne za skutki ich decyzji.
Nowe regulacje AI w 2025 roku – co musisz wiedzieć?
Prawo dotyczące AI dynamicznie się rozwija. Największym przełomem jest AI Act, który Unia Europejska finalizuje w 2025 roku. Co zmienia ta regulacja?
- Podział systemów AI według ryzyka
- Niskiego ryzyka (np. chatboty) – wymagają jedynie przejrzystych oznaczeń.
- Wysokiego ryzyka (np. AI w medycynie, finansach, sądownictwie) – obowiązkowe audyty i kontrola.
- Zakazane AI (np. systemy rozpoznawania emocji w pracy) – całkowity zakaz stosowania.
- Nowe obowiązki dla firm wdrażających AI
- Konieczność dokumentowania procesu podejmowania decyzji przez AI.
- Obowiązek przejrzystości i informowania klientów o użyciu AI.
- Wysokie kary za naruszenia – nawet do 30 milionów euro lub 6% rocznego obrotu firmy.
Jak zabezpieczyć się przed ryzykiem prawnym związanym z AI?
Jeśli Twoja firma korzysta z AI lub planuje jej wdrożenie, warto podjąć kilka kroków, aby uniknąć problemów prawnych:
✔ Audyt zgodności AI – sprawdź, czy algorytmy używane w firmie spełniają aktualne przepisy i nie naruszają praw klientów.
✔ Transparentność w stosowaniu AI – informuj klientów i partnerów biznesowych, że decyzje w Twojej firmie są podejmowane przy użyciu algorytmów.
✔ Umowy z dostawcami AI – jeśli korzystasz z narzędzi AI od zewnętrznych firm, dopilnuj, aby umowy jasno określały odpowiedzialność w razie problemów prawnych.
✔ Monitorowanie i aktualizacja systemów AI – regularnie sprawdzaj, czy algorytmy działają zgodnie z prawem i czy nie generują błędnych decyzji.
✔ Konsultacje prawne – warto skorzystać z pomocy kancelarii prawnej, aby dostosować się do nowych regulacji i uniknąć potencjalnych sporów.
AI nie może Cię pozwać, ale jej decyzje mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji prawnych dla Twojej firmy. Nowe regulacje w 2025 roku zaostrzają wymagania dotyczące sztucznej inteligencji, dlatego każda firma korzystająca z automatyzacji powinna przygotować się na zmiany. Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoje systemy AI działają zgodnie z prawem, skontaktuj się z naszą kancelarią – pomożemy Ci zabezpieczyć biznes przed ryzykiem.
Damian Sabuda
radca prawny